O jakości wód naturalnych decydują procesy samooczyszczania, kształtujące równowagę biologiczną ekosystemów wodnych. Jest to „praca” wielu zespołów organizmów, które spełniając swoje funkcje życiowe przyczyniają się do usuwania zanieczyszczeń. Procesy samooczyszczania mogą przebiegać tylko w obecności tlenu, a kluczem do sukcesu są odpowiednie warunki dla bytowania organizmów gwarantujące zachowanie bioróżnorodności. Niestety, wskutek coraz większej antropopresji na środowisko, zarówno zasoby jak i naturalność wód są współcześnie poważnie zagrożone. Intensywne wykorzystywanie zbiorników oraz rzek do pozyskiwania wody na cele pitne, przemysłowe, energetyczne, do celów rybackich i wędkarskich, ale również turystycznych i rekreacyjnych, niekorzystnie modyfikuje procesy samooczyszczania wód.

Fot. 1. Badania procesu samooczyszczania wód - pracownicy i dyplomanci Katedry Inżynierii Ochrony Wód (Fot. R. Tandyrak)

Podstawę do zachowania parametrów jakościowych i ilościowych zasobów wodnych zapewnia właściwe zarządzanie i gospodarowanie nimi. Ważne jest, aby programami ochronnymi obejmować nie tylko jeziora czy rzeki, ale także ich zlewnie – otaczające je tereny, gdzie generowane są zanieczyszczenia. Przy planowaniu zadań z zakresu gospodarki wodnej należy indywidualnie ocenić stan wód, wykazać ich zagrożenia oraz wskazać racjonalne sposoby na ograniczenie antropopresji i odzyskiwanie utraconych walorów środowiska wodnego. Zajmują się tym między innymi pracownicy naszego Wydziału, proponując techniki wspomagania procesów samooczyszczania wód, a także doskonaląc i opracowując nowe sposoby rewitalizacji zbiornikówwodnych oraz oczyszczania ścieków.


Fot. 2. Monitoring wód – zajęcia ze studentamikierunkuinżynieriaśrodowiska(Fot. M. Rusiniak).

Powodzenie przedsięwzięć związanych z gospodarka wodną zależy od postawienia prawidłowej diagnozy potrzeb środowiskowych na danym terenie. Nieodzownym jest zatem przeprowadzenie dokładnego monitoringu zagrożeń środowiska wodnego. Studenci kierunku ochrona środowiska i inżynieria środowiska uczą się, jak kontrolować oddziaływania antropogeniczne i oceniać zmiany jakości wody przy użyciu nowoczesnych metod badawczych. Biorą też czynny udział we wdrażaniu działań dotyczących ochrony wód, realizując swoje prace dyplomowe.


Fot. 3. Badania hydrologiczne – rezerwat przyrody „Źródła Rzeki Łyny” (Fot. R. Tandyrak).

Umiejętności z zakresu ochrony i rekultywacji jezior, renaturyzacji wód i środowisk przywodnych, właściwego prowadzenia gospodarki rybackiej, ochrony i restytucji gatunków zagrożonych, a także wprowadzania innowacyjnych technik oczyszczania wody i ścieków oraz proekologicznych rozwiązań w inżynierii wodnej to kapitał na przyszłość, budowany poprzez rzetelne przygotowanie naszych absolwentów do pracy zawodowej.

Fot. 4. Badania hydrologiczne – rezerwat przyrody „Źródła Rzeki Łyny” (Fot. R. Tandyrak).

To oni w przyszłości decydować będą o sposobach zachowania walorów środowiska wodnego, a więc i możliwościach rozwoju turystyki i rekreacji w naszym regionie.

dr inż. Katarzyna Parszuto